Các nhà lãnh đạo tham dự Hội nghị Cấp cao Đông Á chụp ảnh lưu niệm - Ảnh: VGP/Nhật Bắc
Tại Hội nghị Cấp cao Đông Á (EAS) lần thứ 7, Lãnh đạo các nước ASEAN và Đối tác liên quan đã tập trung bàn các vấn đề có tầm quan trọng chiến lược liên quan đến hòa bình và phát triển ở khu vực, kiểm điểm và định hướng hoạt động của EAS thời gian tới, cũng như việc triển khai hợp tác trong các lĩnh vực ưu tiên khác như năng lượng, tài chính, quản lý thiên tai, giáo dục, dịch bệnh, và triển khai kết nối ASEAN.
Về định hướng của EAS, các nhà Lãnh đạo khẳng định EAS là một thành tố quan trọng trong cấu trúc khu vực, nhấn mạnh EAS cần tiếp tục là hoạt động dựa trên các mục tiêu, nguyên tắc, thể thức như nêu trong Tuyên bố Kuala Lumpur 2005 và Tuyên bố Hà Nội 2010. Các nhà Lãnh đạo đồng thời đề cao thực hiện Tuyên bố Bali về các nguyên tắc quan hệ cùng có lợi, trong đó có các nguyên tắc về tôn trọng luật pháp quốc tế, quan hệ hữu nghị, tôn trọng chủ quyền, không can thiệp nội bộ, không sử dụng vũ lực và giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hòa bình… Hội nghị cũng nhất trí cần đẩy mạnh hơn nữa hợp tác về các vấn đề an ninh phi truyền thống và ứng phó với các thách thức đang nổi lên, trong đó có tìm kiếm cứu nạn trên biển, an ninh an toàn hàng hải, khủng bố, thiên tai... Các nước ủng hộ ASEAN tiếp tục phát huy vai trò chủ đạo trong EAS, khuyến khích các đối tác tham gia vào hợp tác khu vực và đưa EAS tiếp tục phát triển, cũng như cần nâng cao phối hợp giữa EAS với các khuôn khổ hợp tác khu vực như ASEAN+3, ARF, ADMM+, AMF mở rộng… nhằm bảo đảm tính bổ sung và hỗ trợ lẫn nhau trong các hoạt động hợp tác.
Về các vấn đề khu vực và quốc tế cùng quan tâm, các nhà Lãnh đạo hoan nghênh nỗ lực của Chính phủ Mi-an-ma trong thúc đẩy tiến trình hòa hợp dân tộc và hội nhập khu vực cũng như ủng hộ việc dỡ bỏ cấm vận kinh tế đối với Mi-an-ma; ủng hộ một Bán đảo Triều tiên hòa bình, ổn định, phi vũ khí hạt nhân và sớm nối lại đàm phán 6 bên. Về Biển Đông, nhiều nước phát biểu nhấn mạnh tầm trọng của bảo đảm hòa bình, ổn định, an ninh an toàn hàng hải; giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình; tôn trọng các nguyên tắc của luật pháp quốc tế, nhất là Công ước Luật biển năm 1982 của LHQ (UNCLOS); thực hiện hiệu quả DOC, Tuyên bố Nguyên tắc 6 điểm của ASEAN, Tuyên bố DOC và sớm xây dựng Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC).
Kết thúc Hội nghị, các nhà Lãnh đạo các nước tham gia Cấp cao Đông Á đã thông qua Tuyên bố EAS về Sáng kiến phát triển Đông Á và Tuyên bố EAS về phòng chống sốt rét kháng thuốc, đồng thời chính thức khởi động đàm phán về Đối tác Kinh tế toàn diện khu vực (RCEP).
Tham dự Hội nghị EAS lần thứ 7, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã có phát biểu quan trọng tại Phiên toàn thể và Phiên họp hẹp của EAS. Trong phát biểu, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng khẳng định EAS tiếp tục là diễn đàn của các Lãnh đạo để đối thoại và định hướng hợp tác về các vấn đề có tầm quan trọng chiến lược, cả về chính trị, an ninh và hợp tác, phát triển vì lợi ích chung của các nước ở khu vực và trên cơ sở các mục tiêu, nguyên tắc và thể thức của Cấp cao Đông Á (EAS); đồng thời, EAS cũng cần tiếp tục thúc đẩy hợp tác về các vấn đề an ninh phi truyền thống, ứng phó hiệu quả với các thách thức đang nổi lên ở khu vực như: quản lý thiên tai, chống khủng bố, tội phạm xuyên quốc gia, buôn bán người… Với tư cách là một thành tố quan trọng trong cấu trúc khu vực, EAS cần tích cực phối hợp và bổ sung với các cơ chế khu vực hiện có, qua đó đóng góp vào các mục tiêu chung là hòa bình, an ninh, ổn định và phát triển ở khu vực.
Toàn cảnh hội nghị - ẢNh: VGP/Nhật Bắc
Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhấn mạnh EAS cần tăng cường hợp tác hơn nữa về an ninh an toàn hàng hải vì đây chính là quan tâm và lợi ích chung của khu vực và thế giới; trước mắt tập trung vào các lĩnh vực như hợp tác về tìm kiếm và cứu trợ người và tàu thuyền bị thiên tai, bị nạn trên biển, chống cướp biển, vận chuyển và kết nối hàng hải, bảo vệ môi trường sinh thái và đa dạng sinh học biển, quản lý bền vững các nguồn lợi thủy sản…
Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng hoan nghênh các nỗ lực chung vì mục tiêu hòa bình, ổn định, an ninh và an toàn hàng hải ở Biển Đông; đồng thời, đề nghị các nước ủng hộ ASEAN-Trung Quốc thực hiện đầy đủ Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) và Tuyên bố chung kỷ niệm 10 năm DOC, hướng tới Bộ Quy tắc COC; ủng hộ ASEAN thực hiện Tuyên bố 6 điểm về Biển Đông nhằm bảo đảm giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, trên cơ sở luật pháp quốc tế và Công ước Luật biển 1982 của LHQ bao gồm việc tôn trọng vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của các quốc gia ven biển, vì hòa bình, an ninh, an toàn hàng hải và thịnh vượng ở khu vực.
*Như tin đã đưa, sáng 20/11/2012 cũng diễn ra Đối thoại toàn cầu ASEAN và Cuộc họp Cấp cao không chính thức Hiệp định Đối tác kinh tế xuyên Thái Bình Dương (TPP).
*Bên lề các Hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã có cuộc gặp song phương với Lãnh đạo một số nước để trao đổi về hợp tác song phương và các nội dung của Hội nghị.
*Chiều ngày 20/11/2012 đã diễn ra Lễ bế mạc Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 21. Từ tháng 1/2013, Bru-nây sẽ bắt đầu nhiệm kỳ Chủ tịch ASEAN./.
Trong Anh tổng hợp (Theo mofa.gov.vn)