Gần 25 năm kể từ khi tái thành lập tỉnh, công tác đối ngoại giữa tỉnh Kon Tum với các tỉnh Nam Lào ngày càng đi vào chiều sâu đã đem lại những kết quả có ý nghĩa trên tất cả các lĩnh vực hợp tác, thiết thực góp phần vun đắp quan hệ hữu nghị truyền thống, đoàn kết đặc biệt, hợp tác toàn diện giữa hai nước Việt Nam - Lào nói chung, Kon Tum và các tỉnh Nam Lào nói riêng.

 Trên lĩnh vực kinh tế, tỉnh Kon Tum đã ký kết nhiều chương trình hợp tác với tỉnh Ắt-tạ-pư và Sê-kông trong xây dựng quy hoạch và đầu tư phát triển kinh tế -xã hội, đẩy mạnh giao lưu, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp và nhân dân các địa phương tìm hiểu cơ hội, xúc tiến đầu tư và giao thương hàng hóa, tạo động lực thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội tại mỗi tỉnh.

Ngoài ra, thực hiện chương trình hợp tác, tỉnh Kon Tum đã giúp tỉnh Sê-kông xây dựng quy hoạch khu vực cụm bản Đăk-bar, huyện Đăk-chưng hướng đến nâng cấp cặp cửa khẩu phụ tại khu vực này lên cửa khẩu chính. Hoạt động xuất nhập khẩu qua cặp Cửa khẩu Quốc tế Bờ Y - Phu Cưa tăng trưởng khá, năm sau cao hơn năm trước. Kim ngạch xuất nhập khẩu trung bình hàng năm đạt hơn 59 triệu USD. Tỉnh Kon Tum cũng đã hỗ trợ các tỉnh Ắt-tạ-pư, Sê-kông, Sả-lạ-van 06 tỷ đồng để xây trường học, các công trình hữu nghị.           

Giao lưu, hợp tác văn hóa - xã hội có nhiều chuyển biến tích cực. Hàng năm các tỉnh duy trì việc tổ chức các hoạt động giao lưu văn hóa, thể thao nhân dịp tổ chức các sự kiện quan trọng của mỗi tỉnh, qua đó quảng bá giới thiệu về văn hóa truyền thống, về con người và vùng đất 4 tỉnh Nam Lào. Tỉnh Kon Tum phối hợp các tỉnh Nam Lào và Thái Lan khai thác thử nghiệm tuyến du lịch qua 8 tỉnh, 3 quốc gia Việt Nam-Lào-Thái Lan theo phương châm “Ba quốc gia, một điểm đến” đã mở ra nhiều cơ hội khai phá tiềm năng du lịch của tỉnh cũng như các tỉnh bạn trong khu vực.

Giáo dục đào tạo luôn được ưu tiên hợp tác và mở rộng với nhiều hình thức đào tạo nhằm đáp ứng nhu cầu phát triển nguồn nhân lực cho tỉnh các Nam Lào như hỗ trợ 800 triệu đồng xây dựng trường hữu nghị Việt-Lào tại Ắt-tạ-pư và Sê-kông; bố trí giáo viên dạy tiếng Việt cho con em Việt kiều, con em nhân dân các bộ tộc Lào và cán bộ tại các cơ quan; đào tạo 16 lưu học sinh Lào chuyên ngành ngôn ngữ tiếng Việt và Trung cấp y; hỗ trợ đào tạo 20 cán bộ, học sinh các tỉnh Nam Lào học tại Phân hiệu Đại học Đà Nẵng tại Kon Tum niên khóa 2015-2020; đào tạo về lý luận chính trị, quản lý nhà nước, công tác Đảng, đào tạo nghề cho hàng trăm cán bộ, lưu học sinh Lào...

Cùng với đó, các tỉnh Nam Lào dù còn khó khăn nhưng cũng đã bố trí giáo viên, đài thọ chi phí đào tạo cho cán bộ các sở, ngành, học sinh của tỉnh Kon Tum sang học ngôn ngữ Lào tại tỉnh Ắt-tạ-pư, Chăm-pa-sắc...

Trong hợp tác y tế,  tỉnh Kon Tum đã tăng cường trao đổi kinh nghiệm, chia sẻ thông tin trong công tác phòng, chống dịch bệnh và chăm sóc sức khỏe nhân dân tại khu vực biên giới, phòng chống HIV/AIDS; phối hợp triển khai công tác kiểm dịch y tế tại các cửa khẩu, phòng chống dịch bệnh trên địa bàn các xã biên giới; tiếp nhận, khám và điều trị cho các bệnh nhân của các tỉnh bạn tại Bệnh viện Đa khoa khu vực Ngọc Hồi và Bệnh viện Đa khoa tỉnh.

Từ năm 2000 đến nay, các sở, ban, ngành cấp tỉnh, các huyện, xã biên giới, các đoàn thể và tổ chức hữu nghị của Kon Tum thường xuyên tiến hành các hoạt động thăm hỏi, tặng quà, cứu trợ; khám chữa bệnh, cấp thuốc miễn phí cho hàng ngàn lượt dân cư khu vực biên giới của tỉnh bạn.

Đáp lại tình cảm và sự giúp đỡ của tỉnh Kon Tum, các tỉnh Nam Lào đã luôn tích cực hỗ trợ, giúp đỡ chí tình trong việc cung cấp thông tin, tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam hy sinh trong các thời kỳ chiến tranh trên đất Lào. Đến nay, đã đưa về nước an táng được 853 hài cốt.

Công tác đối ngoại quốc phòng, an ninh tiếp tục được tăng cường, phát huy hiệu quả, tạo thuận lợi thúc đẩy thực hiện tốt Hiệp định về quy chế biên giới giữa Việt Nam - Lào. Tỉnh Kon Tum và các tỉnh Nam Lào đã phối hợp chặt chẽ, thường xuyên trao đổi thông tin về tình hình biên giới, phối hợp tổ chức kiểm tra, bảo vệ đường biên, cột mốc quốc giới, ngăn chặn và giải quyết dứt điểm các vụ việc xảy ra trên biên giới; cùng nhau bảo vệ, xây dựng đường biên giới hòa bình, hữu nghị; tạo điều kiện thuận lợi cho nhân dân qua lại thăm thân, trao đổi hàng hóa.

Công tác tăng dày và tôn tạo hệ thống mốc quốc giới Việt Nam - Lào đoạn qua tỉnh Kon Tum - Ắt-tạ-pư và Sê-kông đã hoàn thành xong việc xác định vị trí, xây dựng cột mốc theo đúng tiến độ, kế hoạch mà hai bên đã ký kết.

Các cấp chính quyền địa phương, lực lượng vũ trang và nhân dân hai bên biên giới tỉnh Kon Tum và tỉnh Ắt-tạ-pư, Sê-kông có nhiều cuộc gặp song phương, giao lưu hữu nghị, ký kết hợp tác trên các lĩnh vực với tinh thần đoàn kết, hỗ trợ giúp đỡ nhau cùng phát triển. Vận động nhân dân hai bên biên giới chấp hành nghiêm Quy chế biên giới, đấu tranh chống lại các luận điệu xuyên tạc của các thế lực thù địch, vun đắp tình đoàn kết đặc biệt của hai dân tộc Việt Nam - Lào.

Thời gian tới, tỉnh Kon Tum tiếp tục tăng cường đẩy mạnh các hoạt động xúc tiến đầu tư, thương mại, du lịch; hỗ trợ doanh nghiệp đầu tư, mở rộng thị trường xuất khẩu, hợp tác làm ăn với các đối tác tại các tỉnh Nam Lào; đẩy mạnh công tác giáo dục đào tạo để nhân rộng mô hình, góp xây dựng nguồn nhân lực chất lượng cao đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng ở mỗi tỉnh; kết nối Tour du lịch theo lộ trình “Ba quốc gia một điểm đến”; duy trì công tác trao đổi thông tin , phối hợp tuần tra bảo vệ biên giới; tiếp tục đề xuất việc mở, nâng cấp các cặp cửa khẩu trên tuyến biên giới Việt Nam - Lào phục vụ thương mại qua biên giới, thúc đẩy hợp tác, đầu tư giữa hai bên; triển khai có hiệu quả Đề án “Thỏa thuận giữa Chính phủ Nước CHXHCN Việt Nam và Chính phủ Nước CHDCND Lào về giải quyết vấn đề người di cư tự do, kết hôn không giá thú trong vùng biên giới hai nước” và các nội dung đã ký kết hợp tác.

Với truyền thống đoàn kết đặc biệt Việt Nam - Lào, tỉnh Kon Tum cùng với các tỉnh Nam Lào sẽ tiếp tục đẩy mạnh quan hệ hợp tác toàn diện ngày càng phát triển, đi vào chiều sâu, thiết thực hiện quả trên tất cả các lĩnh vực trong thời gian tới./.

Tin, bài: Trương Linh